SP
Quan
điểm của Nga trong vấn đề Biển Đông và vụ kiện Philippines – Trung Quốc một lần
nữa lại nổi lên như một đề tài gây tranh cãi, qua tuyên bố của Tổng thống Putin
tại một cuộc họp báo bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Hàng Châu, Trung Quốc
ngày 5/9.
Chuyện Nga nói không ủng hộ sự can thiệp của bất kỳ
bên thứ 3 nào vào vấn đề Biển
Đông không phải là mới. Nó đã được Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrop
khẳng định tới 2 lần trong mấy tháng gần đây.
Nhưng chuyện ông Putin công khai tuyên bố ủng hộ
lập trường của Trung Quốc đối với phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế trong vụ
kiện Philippines – Trung Quốc thì chắc chắn đã khiến nhiều người sửng sốt, bất
ngờ.
Tuy nhiên, nếu đọc kỹ nội dung phát biểu của ông, chúng
ta sẽ thấy ông Putin chỉ ủng hộ Bắc Kinh không công nhận phán quyết của tòa,
khi mà bản thân họ không tham gia và đã từ chối sử dụng cơ chế trọng tài ngay
từ khi Philippines khởi xướng. Như vậy, cần hiểu rằng Nga không công nhận quyết
định của Tòa, không phải là về bản chất, mà là về hình thức. Tức là không phải
bởi trong phán quyết nói rằng “đường 9 đoạn” không đúng, hoặc rằng kết luận
không đúng của Tòa án về hòn đảo hoặc các ngư dân Philippines - hoàn toàn không
phải vậy. Tổng thống Nga không nói như thế. Ông đã nhấn mạnh rằng đây không
phải là lập trường chính trị mà thuần túy là dưới nhãn quan pháp lý.
Nhà phân tích chính trị Nga Dmitry Mosyakov đã nhận xét về phát ngôn của
Tổng thống Nga Putin trên Sputnik ngày 6/9 như sau: "Tổng thống đã nói
rằng Nga không công nhận phán quyết của Tòa án vì trong một phiên tòa cần có sự
tham gia của cả hai bên, thế nhưng đã chỉ có một bên hiện diện. Trung Quốc
không tham gia vào phiên tòa này và đã không thể bảo vệ lập trường của nước
mình theo đúng thể thức".
Chuyên gia Nga nhấn mạnh: Nhưng những lời nhận xét đó tuyệt nhiên không
có nghĩa là Nga công nhận toàn bộ lập trường của Trung Quốc về Biển Đông. Đây là
điểm rất quan trọng. "Tổng thống không hề phản bác Tuyên bố của Bộ Ngoại
giao Nga ngày 13 tháng Bảy, nêu chính xác lập trường của Moskva và là bản Tuyên
bố được đón nhận với phản ứng hoàn toàn giống nhau từ phía Việt Nam và các nước
ASEAN khác" ông Mosyakov lưu ý.
Ông Mosyakov cũng nhắc lại những điểm cơ bản trong Tuyên bố của Bộ Ngoại
giao Nga: Nga phản đối sự can thiệp của các thế lực bên ngoài, ủng hộ việc ký
kết Quy tắc ứng xử trên Biển Đông, tán thành giải quyết tình hình xung đột
trong khuôn khổ luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, và
trên cơ sở thỏa thuận và đàm phán giữa các nước ASEAN và Trung Quốc.
Như vậy, Nga từ chối thừa nhận quyết định của tòa trọng tài ở La Haye là
thuần túy theo nguyên tắc hình thức. Và điều đó tuyệt nhiên không tác động gì
đến tầm nhìn của Nga đối với việc giải quyết vấn đề Biển Đông. Tuyên bố của Bộ
Ngoại giao trình bày chính xác ,rõ ràng lập trường của Nga là văn kiện không
cách nào phủ nhận hay phản bác. Việc Nga không công nhận phán quyết của Tòa án
Hague, nhưng đồng thời công nhận cách giải quyết xung đột trong khuôn khổ pháp
lý quốc tế. Hai ý này hoàn toàn không mâu thuẫn với nhau.
Về hình thức, Nga không công nhận quyết định của
tòa án ở La Haye, nhưng tầm nhìn của Moskva trong việc giải quyết vấn đề Biển
Đông là trùng hợp với lập trường của các nước ASEAN.
Nhận xét
Đăng nhận xét